تا مقصد می خوابم...

در شهر ستورتسكت، دوشيزه‏ي پيري به نام ماريچلا بوربوايه زندگي مي‏كرد كه پرهيزگاري و بكارتش زبانزد خاص و عام بود. او دست كم روزي يك‏بار به آيين عشاء رباني گوش مي‏داد، هفته‏اي دوبار در اين آيين شركت مي‏كرد، زكات كليسا را سخاوتمندانه مي‏پرداخت، سفره‏هاي كليسا را گلدوزي مي‏كرد و خيرات و صدقات را بين مستحق‏ترين فقرا تقسيم مي‏كرد. در تمام فصل‏ها سياه مي‏پوشيد، با مردها حرف نمي‏زد جز در موارد بسيار ضروري، آن هم با چشماني به زير انداخته؛ تحت تأثير هيچ‏يك از اين افكار پليدي كه انسان را به گناه شهوتراني ترغيب مي‏كنند، قرار نمي‏گرفت و كاملا از آنها بي‏خبر بود. سرآخر، خداوند براي آن‏كه به او اجازه دهد به نهايت كمال برسد، امتحاني بزرگ و رنج‏آور براي او فرستاده بود كه براي قلب شيفته‏اش مثل يك معجزه بود و پرهيزگاري‏اش را غني‏تر مي‏كرد.

 مادموازل بوربوايه با همّ‏وغمّي دلسوزانه و مراقبت بسيار، برادرزاده‏ي يتيمش، بوبيسلاس، را بزرگ كرده بود. پيردختر در حالي كه به اين بچه‏ي دوست‌داشتني خيلي اميدوار بود و شغل محضرداري را براي آينده‏اش در نظر گرفته بود، از روي ساده‏دلي و به خاطر شهرتي كه استادان دبيرستان دولتي داشتند، او را به اين موسسه سپرده بود و او آنجا خيلي زود از راه به در شده بود. سالِ آموختن فلسفه، كه معمولا اساتيد بي‏خدا آن را آموزش مي‏دهند، به طرز خاصي براي او شوم بود. او در اين سال، مكانيسم هوس‏هاي بشري را فقط به اين منظور ياد گرفت كه بهتر برده‏ي هوس‏هاي خود باشد و از هوس‏هاي ديگران سود ببرد. شروع كرد به سيگار كشيدن، نوشيدن و نگاه كردن به زنان، با چشمان كاملا براق يك شرورِ هوس‏ران. از آنجا كه هيچ‏وقت با اين چشم‏ها به دوشيزه‏ي پير نگاه نمي‏كرد و شادي بسيارش از شراب، او را خوش‏خلق نشان مي‏داد، مادموازل بوربوايه فكرش را هم نمي‏كرد كه برادرزاده‏اش در حال گمراه شدن باشد. با تمام شدن دبيرستان، بوبيلاس وارد خانه‏ي يكي از محضرداران ستورتسكت شد تا آن‏جا خودش را براي اين شغل آماده كند و در طول اين دوره‏ي كارآموزي بود كه رذالتش آشكار شد. يك روز بعدازظهر كه محضردار خانه نبود، بوبيسلاس پول صندوق را دزديد و به زن محضردار و دو خدمتكارش به زور تجاوز كرد، بعد وادارشان كرد تا با او به زيرزمين بروند تا آن‏جا پابه‏پاي او ودكا و چند نوع شراب بخورند و مست شوند. خوشبختانه، هفت دختر محضردار آن روز خانه نبودند، ولي خسارت چشمگير بود. شوهرِ مورد هتك‏حرمت و دزدي واقع شده، كارآموز را اخراج كرد و شكايتش را پيش مادموزال بوربوايه برد.

 دوشيزه‏ي پير، با قلبي دردمند از ظهور فسادي چنين زودرس، رنجش را به خدا پيش‏كش كرد و شجاعانه كوشيد تا برادرزاده‏اش را به راه راست هدايت كند. پسر نگون‏بخت، بعد ازاين‏كه ده شغل را امتحان كرد و در هيچ‏يك بند نشد، از اين تباهي به آن تباهي غلتيد. در شهر ستورتسكت فقط نقلِ رفتار زشت او بود، نقل عياشي‏هايش، دعواهايش، دختران و همسراني كه بدنام و رسواشان مي‏كرد و نقل دختران پستي كه با او اياق بودند. به مدت پنج سال، مادموازل بوربوايه دلش مي‏خواست باور كند كه روزي برادرزاده‏اش اصلاح مي‏شود، از اين رو به طور خستگي‏ناپذير و بي‏حساب، نصحيت‏هاي خوب و تشويق‏هاي صميمانه‏اي خرجش مي‏كرد، با تمام پولي كه براي نتيجه‏دادن آنها لازم بود. سر آخر، متوجه شد كه گشاده دستي‏هايش فقط باعث مي‏شوند برادرزاده‏اش در گناه بماند، از اين رو، به درس‏هاي جبر رو آورد تا او را به تكليف باز گرداند. يك شب كه او آمده بود ازش پول بخواهد، به خودش جرأت داد و نه گفت.

 زماني كه اين اتفاقات روي مي‏داد، ناگهان جنگ در گرفت. از خيلي وقت پيش، كشور پولدِو روابط بدي با همسايه‏ي خود كشور مولتون داشت. هر لحظه، مشاجره‏ي تازه‏اي بين دو حكومت بزرگ روي مي‏داد و آنها شانس كمي داشتند كه بفهمند حق با هردوشان است. موقعيت از قبل بسيار متشنج بود كه حادثه‏ي مهمي باروت‏ها را آتش زد. پسربچه‏اي از مولتون عمدا از روي مرز شاشيد و با لبخندي تمسخرآميز، خاك پولدو را آبياري كرد. اين براي شرف ملت پولدو خيلي سنگين بود، وجدانشان سر به طغيان گذاشت و بلافاصله حكم بسيج صادر شد.

 در شهر ستورتسكت جنب‏وجوش زيادي به پا بود. مردان براي دفاع از ميهنِ در معرض خطر، فراخوانده شدند و زنان شروع كردند به بافتن پليور. مادموازل بوربوايه به خاطر بافتن پليوري ريز بافت و در عين حال پُرمايه، از ديگران متمايز شد و هم او بود كه كاري كرد توي كليسا، بزرگترين شمع‏ها را براي پيروزي ارتش پولدو روشن كنند. بوبيسلاس كه در آستانه‏ي بيست‏وهشت‏سالگي بود، عضو هنگ سواره‏نظام شده بود كه در شهر اردو زده بودند. او كه با اونيفورم و بندوبساط چرمي‏اش و با آن كلاه پردار روي سر و شمشيري چهارفوتي كه به پشت زانوش مي‏رسيد، معركه شده بود، بلافاصله به طرز مبالغه‏آميزي متوجه اهميت و امتيازات افتخارآميزش به عنوان مدافع خاك پولدو شد. وقاحت و گستاخي‏اش تقريبا ديگر حد و مرزي نمي‏شناخت. در مدت زماني كه منتظر اعزام به جبهه بود، جنگ براي او در شكم‏چراني، عيش‏ونوش و لذت خلاصه مي‏شد و به بهانه‏ي‏اين‏كه جانش را براي غيرنظامي‏ها به خطر خواهد انداخت، توقعاتش از آنها روز به روز فراتر مي‏رفت. در شهر، زن و دختري نمانده بود كه دست رويش نگذاشته باشد، مي‏افتاد دنبالشان و آنها را تا كليسا و حتا توي خانه‏هاشان تحت فشار قرار مي‏داد، بي‏شرمانه از كيف پدر يا شوهري وحشت‏زده پول برمي‏داشت و گاهي در صورت لزوم، رهگذران را به بهانه‏ي كمك به دفاع از ميهن لخت مي‏كرد. ماموازل بوربوايه كه تا آن موقع، ته‏مانده‏اي از محبت به برادرزاده‏ي گمراهش در خود نگه داشته بود، بنا كرد به متنفر شدن از او، آن هم باحدّت و نيرويي كه انساني پرهيزكار فقط مي‏تواند جلوي كساني از خود نشان بدهد كه به پست‏ترين فسق و فجورها عينيت مي‏بخشند. اين نفرت كه دوشيزه‏ي پير به چشم يكي از وظايف مقدس خود به آن نگاه مي‏كرد، مانع نمي‏شد كه جنگجوي وحشي به ديدنش بيايد. رشته‏اي مشمئزكننده از فحش‏ها، آمدنش را از انتهاي خياباني كه ماموازل پير درش ساكن بود خبر مي‏داد. تلوتلوخوران، در حالي كه به تمام اثاثيه و مبل‏ها مي‏خورد و شمشير بزرگش صدا مي‏كرد، با نعره و آروغ از او مي‏خواست كه پولش را بيرون بياورد و خيلي زود هم اين كار را بكند. حتا چندين بار كه دختر قديس تعلّل كرده بود، شمشيرش را تا نيمه از غلاف بيرون كشيده بود و تهديدش كرده بود كه به صورت طولي دو تكه‏اش مي‏كند.

 بالاخره، پس از گذشت شش ماه از اين زندگي او باشگرانه و راهزنانه، سرباز سواره‏نظام، بوبيسلاس، با اسبش سوار يك واگن شد و يك‏راست به خط مقدم جبهه اعزام گرديد. در روز حركت او، شهر ستورتسكت نفس راحتي كشيد و شادي مردمِ صالح چنان عظيم بود كه كسي متوجه اطلاعيه‏ي بسيار مهمي كه آن روز منتشر شده بود نشد. مادموازل بوربوايه انگار در دنيايي از لذت و نور، دوباره متولد شده بود. در حاليكه دعاهايش را از حفظ مي‏خواند، صداي دلپذير و كودكانه‏اي باز مي‏يافت و بال‏هاي اسرافيل در روياهاي شبانه‏اش خش‏خش مي‏كردند.

 از رفتن بوبيسلاس شش ماه گذشته بود و ارتش پولدو با بخت و اقبال فراواني روبه‏رو شده بود كه يك گريپ عفوني در شهر ستورتسكت شيوع پيدا كرد و صدمات زيادي به جا گذاشت. مادموازال بوربوايه يكي از اولين مبتلايان بود و با آرامش، آمدن مرگ را حس مي‏كرد. او بعد از آن‏كه وصيت‏نامه‏اش را به نفع مقدس‏ترين امور ناحيه تنظيم كرد و با زهدي روشن‏بينانه آخرين آيين‏هاي مقدس را به جا آورد. در ساعت پنج صبح در حالي كه نام خداوند را بر لب داشت، جان سپرد. خبر اين جان‏سپاري در شهر پيچيد و همه‏ي مردم بر اين باور بودند كه مادموازل پير، شب با فرشتگان شام خواهد خورد.

 مادموازل بوربوايه وقتي به چشم‏انداز درهاي آسمان رسيد، منظره‏ي عجيبي وجود داشت كه او ابتدا معنايش را نفهميد. چند ستون از افراد نظامي راه‏هاي ورودي را اشغال كرده بودند و با سروصدا ميان دو رديف از غيرنظامي‏ها رژه مي‏رفتند و غيرنظامي‏ها، دراز كشيده يا نشسته روي دامنه‏ها، سربازان را با نگاهي غمگين و سرخورده تماشا مي‏كردند. مادموازل بوربوايه با كمي نگراني، دوان‏دوان كنار يكي از ستون‏هاي بالارونده حركت مي‏كرد كه شنيد كسي به اسم صدايش مي‏زند. سرش را برگرداند و ميان غيرنظامي‏هاي نشسته در لبه‏ي جاده، محضرداري را به جا آورد كه بوبيسلاس همسرش را بي‏آبرو كرده بود. مرد نيكوكار كه پانزده روز قبل به خاك سپرده شده بود، براي عرض ادب پيش او آمد و با لبخندي كه طعنه‏اي صميمانه در خود داشت ازش پرسيد كه با اين عجله كجا مي‏رود. مادموازل بوربوايه گفت:

 - مي‏رم حساب پس بدم.

 محضردار آهي كشيد و گفت:

 - افسوس! حساب پس دادن ما به اين زودي‏ها نيست.

 - اين نظر شماست. دلم مي‏خواد بدونم چرا ردم مي‏كنند...

 - خيلي ساده است، فقط بايد چشم‏هاتونو باز كنيد تا متوجه بشيد. از وقتي جنگ تو مرزهاي پولدو به اوج رسيده، اينجا فقط متعلق به نظامي‏هاست. تو ستون‏هاي چهارتايي وارد بهشت مي‏شن، بدون كوچكترين سئوال جوابي، بي‏اعتنا به گناهاني كه احتمالا مرتكب شده‏ن.

 دختر پير زير لب زمزمه كرد:

 - چطور همچنين چيزي امكان داره؟ ولي اين‏جوري كه وحشتناك مي‏شه...

 - برعكس، هيچ‏چي درست‏تر از اين نيست. اونايي كه به دليل مقدسي مي‏ميرن، شايسته‏ي ورود به بهشتن. اين دقيقا در مورد سربازان پولدو صدق مي‏كنه كه در راه حق مي‏جنگن و خداوند با اوناست. البته وضعيت سربازان مولتوني هم همين‏طوره. اينو به ما نمي‏گن، ولي خدا طرف اونا هم هست. خب اينها جمعيت زيادي به وجود مي‏آرن و من مي‏ترسم جنگ مدت زيادي طول بكشه. روحيه‏ي هر دو طرف بالا رفته و ژنرال‏ها هيچ‏وقت اين‏قدر نبوغ نداشته‏ان. نبايد رو اين موضوع حساب كرد كه قبل از تموم شدن جنگ، به كار ما رسيدگي كنن. تازه بايد خيلي شانس بياريم كه پروندهامون تو اين بلبشو گم نشده باشن.

 مادموازل بوربوايه، ابتدا از افشاگري‏هاي محضردار خيلي افسرده شد. بعد از كمي تأمل، به درستي حرف‏هاي او شك كرد. بااين‏كه در دوران زندگي‏اش، مرد نسبتا درستكاري بود ولي هرگز در مورد امور مذهبي زياد تعصب به خرج نمي‏داد و از طرفي به خسست و طمع معروف بود. پس تا گرفتار شدنِ روحش به عذاب الهي، فاصله‏ي زيادي نداشت.

 سربازها، پياده يا سوار بر اسب، آوازخوان به زير درهاي درخشان آسمان كه اطرافشان محوطه‏اي بسيار وسيع و آزاد بود، هجوم مي‏بردند. سن پي‏ير، نزديك درها و مسلط به آنها، روي يك ابر نشسته بود، به ورود دسته‏ها نظارت مي‏كرد و حسابشان را نگه مي‏داشت. مادموازل بوربوايه، جسورانه تا وسط محوطه رفت. فرشته‏اي مقرب به استقبالش آمد و با صدايي بي‏اندازه دلپذير كه مثل موسيقي بهشت بود، به او گفت:

 - پيرزن، برگرديد. شما خوب مي‏دانيد كه محوطه براي غيرنظامي‏ها ممنوع است.

 - فرشته‏ي زيبا، شما لابد نمي‏دونيد من كي‏ام. من مادموازل بوربوايه هستم، از ستورتسكت. شصت‏وهشت‏سال دارم و هنوز باكره‏ام، گمان مي‏كنم كه هميشه با عشق به نام مقدس خداوند و ترس از او زندگي كرده‏ام. كشيش محل‏مان، كه راهنماي باطني من بود...

 در حالي كه عناوين اعمالش را براي كسب رحمت دادگاه الهي برمي‏شمرد، به رغم اعتراض‏هاي فرشته‏ي مقرب كه بيهوده تلاش مي‏كرد متوقفش كند، به پيش‏روي ادامه مي‏داد.

 - ولي من به شما گفتم كه محوطه...

 - ...نماز صبح، عمل شكرگذاري، بعد آيين عشاء رباني ساعت شش كه هيچ‏وقت ترك نمي‏شد. بعد آيين عشاء رباني، دعاي مخصوص براي سن ژوزف و سپاسگزاري از مريم باكره. تسبيح تو ساعت ده، بعد خواندن يك فصل از انجيل‏ها. دعاي قبل از غذا هنگام ظهر...

 فرشته‏ي مقرب به رغم فرمان‏ها، ديگر نتوانست جلوي خودش را بگيرد و با دقت به حرف‏هاي او گوش كرد. براي اين مخلوقات آسماني، هيچ‏چيز جذاب‏تر و دلفريب‏تر از شمارش شايستگي‏ها و اعمال يك پيردختر با تقوا نيست. منفعتي كه ما اينجا از خواندن رماني از الكساندر دوما مي‏بريم، مقابل لرزشِ اضطراب لذت‏بخشي را كه آنها را هنگام برشمردن اين هزاران تلاش كوچك روزمره در جهت نيكي، فرا مي‏گيرد هيچ است.

 فرشته‏ي مقرب مهربان گفت:

 - گوش كنيد، مورد شما به نظرم جالب آمد. مي‏خواهم كاري برايتان بكنم.

 او مادموازل بوربوايه را پاي ابري برد كه سن پي‏ير رويش نشسته بود، با يك حركت بال، بالا رفت و در گوش راست كليددارِ باشكوه چيزهايي گفت كه او هم بي‏آن‏كه چشم از صف سربازان بردارد. با دقت به آنها گوش كرد.

 كار تقريبا درست شده بود، سن پي‏ير مي‏رفت به خاطر مادموازل بوربوايه، فرمان را زير پا بگذارد كه فرشته‏ي مقرب ديگري آمد و در گوش چپش گفت كه حمله‏ي بزرگ بهار در مرزهاي پولدو شروع شده است. سن پي‏ير حركت بزرگي به دستش داد انگار مي‏خواست تمام غيرنظامي‏ها را از جهان جارو كند و شروع كرد به فرياد زدن فرمان‏ها.

 مادموازل بوربوايه با قلبي آكنده از اضطرابي هولناك، از همان راهي كه آمده بود، به ميان غيرنظامي‏ها برگشت. همان‏موقع صف دسته‏هاي نظامي‏ها كه تعدادشان به سرعت بيش‏تر مي‏شد، دوباره به طرف درهاي آسمان بالا مي‏رفت. سربازان پياده‏نظام، سربازان يگان مهندسي، خلبان‏ها، سربازان سواره‏نظام و سربازان توپخانه با نظمي نه چندان دقيق، به كندي جلو مي‏رفتند، گاهي رسته‏ها با هم قاطي مي‏شدند و سروصداي بلندي از اين ارتش بزرگِ در حال حركت، به پا مي‏خاست. سربازان گارد، دستورات را فرياد مي‏زدند، سربازان آواز مي‏خواندند، نفر به نفر و يا گروهي به هم ديگر فحش مي‏دادند، غيرنظامي‏ها را مورد خطاب قرار مي‏دادند، سربه‏سر زنان مي‏گذاشتند و به صورت گروهي از ترانه‏هاي جلفي مي‏خواندند كه به سنت‏هاي حماسي متعلقند. گاهي، يك راه‏بندان، اين صف بي‏انتها را متوقف مي‏كرد. رديف‏ها به همديگر مي‏خوردند و بي‏نظمي و انتظار باعث به وجود آمدن طغيان‏هاي بي‏پاياني مي‏شد، توپچي‏ها به سربازان پياده‏نظام بدوبيراه مي‏گفتند و آنها خلبان‏ها و يا نارنجك‏اندازها را مقصر مي‏دانستند. مادموازل بوربوايه كه از هياهو كر شده بود، كم‏كم داشت فكر مي‏كرد كه در جهنم است. گيج و منگ، در طول جاده و اغلب اوقات توي كانال راه مي‏رفت و ميان جمعيت دلمرده‏ي غيرنظاميان، دنبال محضردار ستورتسكت يا هر آشناي ديگري مي‏گشت كه همراهي‏اش بتواند برايش قوت قلبي در اين امتحان باشد. چندين بار پيش آمد كه كاملا از نزديك، ترجيع‏بند نفرت‏انگيزي را بشنود كه از صدها صدا تشكيل مي‏شد. سرآخر، خسته و مأيوس و با چهره‏اي خيس اشك، پشت به كانال روي زمين نشست.

 انسدادي كه به فاصله‏ي چندمتري در صف دسته‏ها به وجود آمده بود، باعث شد دسته‏اي از سربازان سواره‏نظام جلو مادموازل بوربوايه متوقف شوند. فرمانده پير ريش سفيدي، پيشاپيش گروهش، سرش را كه كلاه پشمي سواره‏نظام رويش بود، با غرور زده بود زير بغلش و ناشكيبايي مَركبش را آرام مي‏كرد. با كش آمدن انتظار، خودش هم كلافه شد، نوك شمشيرش را در سرش فرو كرد و دستش را بلند كرد تا ببيند جلوتر چه خبر است و ناگهان، فريادي بلند و خشمناك نظر مادموازل بوربوايه را جلب كرد.

 فرمانده پير داد مي‏زد:

 - صاعقه‏ي ستورتسكت! باز هم اين خدم‏وحشم كثيف قطار، گند بالا آوردن! حدس مي‏زدم! پست فطرت‏ها! تن‏پرورها! مثل ژاندارم‏هاي پياده، سوار اسب شدن! مسخره است كه اين خدمه‏ها تو بهشت باشن!

 و تمام سربازان سواره‏نظام همراه او، روي ركاب‏هاشان بلند شدند و شروع كردند به نعره زدن:

 - مرگ بر خدم‏وحشم قطار! اين خدم‏وحشم قطار همه‏شون كثافتن! برن جهنم، خدم‏وحشم قطار!

 وقتي صداها اين‏طور كوك بودند، شروع كردند به خواندن سرودي در ستايش آنها كه اين‏جور شروع مي‏شد:

    وقتي سواره‏نظام ستورتسكت

    مي‏رسه از پادگان

    همه‏ي دخترهاي ستورتسكت

    مي‏رن رو بالكن‏هاشون...

 مادموازل بوربوايه ديگر نمي‏توانست شك كند كه سربازان سواره‏نظام پادگان ستورتسكت مقابلش بودند. او در واقع فرمانده‏ي پير ريش سفيد را به جا آورد. اغلب ديده بودش كه شمشيرش را روي سنگفرش‏هاي شهر مي‏كشيد. او حتا يك رفيقه داشت، دختر بي‏اصل و نسبي كه او برايش لباس‏هاي خز و ابريشمي مي‏خريد. دوشيزه‏ي پير با فكر كردن به اين موضوع كه درهاي آسمان به روي مرد گناهكاري كه يك رفيقه داشته است گشوده مي‏شود، به خود لرزيد. وقتي رديف‏هاي سربازان را از نظر مي‏گذراند، به چندين قيافه‏ي آشناي ديگر هم برخورد، مثلا آن ستوان دوم جواني كه مثل يك دختر زيبا بود. فرمانده در گروهان، از پسرهايي مثل او لذت مي‏برد، مردم در اين باره چيزهايي مي‏گفتند كه مادموازل بوربوايه زياد ازشان سر در نمي‏آورد ولي حس مي‏كرد حرف‏هاي مشكوكي هستند، چون زن‏ها با صداي آهسته در اين باره حرف مي‏كردند. حتا اين موضوع هم مانع نمي‏شد كه او مستقيم به بهشت برود.

 مادموازل بوربوايه سرگرم بررسي رديف‏هاي آخر بود كه جيغ بلندي زد فريادي از سَر شگفتي و خشم. در انتهاي دسته، برادرزاده‏ي خلافكارش، بوبيسلاس را به جا آورد كه خودش را توي صف به هم فشرده، روي اسبش بند كرده بود. دوشيزه‏ي پير، با حركتي ناگهاني لبه‏ي كانال ايستاد. اين لات بي‏رحم و بي‏آبرو، اين راهزن، اين عياش وقيح كه هّم‏وغمّ‏اش پرداختن به شرم‏آورترين فسق و فجورها بود، مي‏توانست بي‏سئوال‏وجواب وارد بهشت شود، در حالي كه مادموازل بوربوايه بايد سال‏ها پشت در انتظار مي‏كشيد و تازه ممكن بود با ورودش موافقت نشود. وقتي به زندگي محدود پيردختري‏اش و به آن نمازها و اعمال نيكش فكر كرد، حس طغياني كه قلبش را پر كرده بود، جايش را به يأس عميقي داد كه به نظر بي‏پايان مي‏آمد. همان‏موقع، بوبيسلاس كه او را به جا آورده بود، اسبش را به طرف لبه‏ي جاده هِي كرد:

 - بفرما، اينم از پيرپاتال خودمون! بازم به هم رسيديم...

 پيرپاتال، عبارتي پولدوي است كه از لحاظ ادبي به معناي پير است و نيتي تحقيرآميز و بسيار بي‏ادبانه در خود دارد. اين عبارت، با ته‏مايه‏اي از كينه بر لبان بوبيسلاس جاري شد. ادامه داد:

 - مسخره است كه آدم در آن واحد هر دو دنياشو تلف كرده باشه. همون‏طور كه مي‏بيني، آخر و عاقبت من اونقدرهام كه تو مي‏گفتي بد نيست. اين دفعه، آينده‏ي من مطمئنه. ولب تا جايي كه مي‏دونم، تو نمي‏توني در اين باره چيزي بگي، نه؟

 مادموازل بوربوايه نتوانست بي‏رحمي اين طعنه را تحمل كند و صورتش را ميان دستانش پنهان كرد تا گريه كند. آن وقت، بوبيسلاس متأثر شد و با لحن مهرباني بهش گفت:

 - خب ديگه، گريه نكن، بالاخره، من اونقدرهام كه نشون مي‏دم بد نيستم، بيا، من از غصه نجاتت مي‏دم. تَركِ من سوار شو.

 مادموازل بوربوايه خوب متوجه نشد، ولي از آن‏جا كه ستون در آستانه‏ي حركت بود، بوبيسلاس خم شد و او را ميان بازوانش گرفت و تركش سوار كرد.

 - نيم‏تنه‏ام‏رو بگير و خوب بهم بچسب، پاهاتو نشون نده. ما از نظر دور نمي‏مونيم. خب، چه خبر از ستورتسكت؟

 - محضردار مرد. چند دقيقه پيش لب جاده ديدمش.

 - مرد بيچاره. من ترتيب زنشو داده بودم، يادت مي‏آد؟

 مادموازل بوربوايه اصلا راحت نبود و از خودش مي‏پرسيد كه آيا نبايد از بوبيسلاس بخواهد او را زمين بگذارد. براي دوشيزه‏ي پيري كه با آيين‏هاي مقدس كليسا پرورش يافته بود، موقعيت عجيبي بود كه ترك يك سرباز سوارنظام سوار شود، آن هم ميان گروهي از جنگجويان وحشي كه با ديدن او در اين حالت، مي‏خنديدند. ولي اين بدترين چيز نبود، فراتر از اين هم مي‏رفت. وقتي آدم پشت سرش، يك زندگي صرف شده در راه جستجوي كمال مسيحيت دارد، ننگ بسيار دردناكي است كه رستگاري‏اش را مديون آدم رذلي باشد كه به سياه‏ترين گناهان آلوده است. و ننگ دردناك ديگراين‏كه آدم پيش خودش فكر كند كه با حيله و تقلب وارد بهشت مي‏شود.

 بوبيسلاس گفت:

 - به هيچي نگاه نكن، خوب منو بچسب.

 مادموازل بوربوايه با كمي رياكاري پيش خود فكر مي‏كرد: «مشيّت الهي خلل‏ناپذير است». اسب‏ها با گام‏هاي كوتاه جلو مي‏رفتند و توقف‏هاي پي‏درپي عذاب او را طولاني‏تر مي‏كرد. سرآخر، گروه سواره‏نظام به محوطه رسيد، مقابل درهاي آسمان. ترومپت‏هاي آسماني حركت سربازان سواره نظام ستورتسكت را همراهي مي‏كردند و كم‏كم ابتداي صف زير تاق قوسي مي‏رسيد. سن پي‏ير روي ابرش نشسته بود و با نگاهي مراقب، ورود دسته را زير نظر داشت. بوبيسلاس آهسته گفت:

 - خودتو جمع كن.

 توصيه لازم نبود. مادموازل بوربوايه، مچاله شده از شرم و ترس توي لباس‏هاي سياهش، شبيه بسته‏اي رخت كهنه‏ي فراموش‏شده روي كفل اسب بود. همين موقع، اسب به در رسيد و وقتي گردنش از آن رد مي‏شد، صداي بلندي از ابر آمد و مانع از آن شد كه جلوتر برود. سن پي‏ير فرياد مي‏زد:

 - آهاي، سرباز، بايست! اين زني كه روي كفل اسبت گذاشته‏اي چيست؟ پيردختر كه ديگر نمي‏توانست خودش را نگه دارد، نزديك بود از ترس به زمين بيفتد. بوبيسلاس به آرامي روي ركاب‏هايش بلند شد، لحظه‏اي آسوده خيال ايستاد، به طرف سن پي‏ير برگشت و در حالي كه با كلاه پشمي‏اش تعظيم مي‏كرد، با صدايي مردانه و آكنده از اطمينان جواب داد:

 - اين جنده‏ي لشگره.

 - آه! بسيار خوب... بگذريد...

 مادموازل بوربوايه اين اهانت واپسين را در هق‏هقي ريخت، ولي لحظه‏اي بعد، ديگر به آن فكر نكرد، چون حالا وارد قلمرو خداوند شده بود، آن‏جا كه چراها و چطورها ديگر معنايي نداشتند.

این داستان یکی از پنج داستان حذف شده! مجموعه دیوار گذر است که توسط نشر ماهی در 1388 منتشر شد. تیغ سانسور این مجموعه ده داستانی را به نیم تبدیل کرد و نهایتا مخاطب وطنی توانست تنها پنج داستان این مجموعه خواندنی را  در دسترس داشته باشد. دیگر داستان های حذف شده این مجموعه؛ « سابین ها »، « مأمور وصول ماليات »، « مأمور اجرا » و « انتظار »؛ از عجیب ترین، خواندنی ترین و جذاب ترین داستان های جهان داستان است. دوست هم داستانم اصغر نوری محبت کرده و این داستان ها را در اختیار من قرار داده که افسانه پولدو نمونه ای از آن ها است. نقد و تحلیل من از این مجموعه به زودی منتشر خواهد شد. خواندن این مجموعه خواندنی یکی از پیشنهاد های جدی من به دوستداران داستان ناب است.