بخارا 76
شماره ۷۶ مجله بخارا با تصویری از محمود دولت آبادی بر روی جلد، به مناسبت هفتادمین سال تولد وی، انتشار یافت و از روز سه شنبه ۶ مهر ماه در دسترس علاقمندان قرار می گیرد.
مروری داریم بر آنچه در این شماره می خوانیم:
یادداشت سردبیر
دولتآبادی، نویسنده ای از تبار بیهقی/ علی دهباشی
دو شعر برای محمود دولتآبادی
دو شعر برای محمود دولتآبادی/ دکتر محمدرضا شفیعی‌کدکنی
ادبیات جهان
دومین رمان بزرگ غرب/ ی.ام. فارستر/ دکتر عزت‌اللـه فولادوند
فلسفه
مارکسیسم عامیانه به سان «ایدئولوژی منتشر در فضا» / دکتر داریوش شایگان
نقد ادبی
نقش تاریخی و خلاقیت فردی/ دکتر محمدرضا شفیعی‌کدکنی
رویکرد سیستماتیک به قصه‌نویسی در قالب نثر مدرن/ نسرین رحیمیه/ مهرزاد ملکان
اسطورة کیخسرو در شاهنامه/ دکتر ابوالقاسم اسماعیل‌پور
زبان‌شناسی
زبان در خدمت باطل/ دکتر محمدرضا باطنی
ایرانشناسی
تازه‌ها و پاره‌های ایرانشناسی (۶۶)/ ایرج افشار
قدمت پاسارگاد و تخت‌جمشید/ جلیل اخوان زنجانی
چهارراه سرچشمه تهران/ دکتر ابراهیم تیموری
پروفسور فراگنر، استادی خستگی‌ناپذیر/ دکتر نصرت‌اللـه رستگار
گفتگو با پروفسور فراگنر/ فریبا امینی
آویزه‌ها
آویزه‌ها (۱۰)/ میلاد عظیمی
شعر فارسی
چهار شعر از پرتو نادری
ققنوس در آتش/ رضا مقصدی
زمزمه/ حسین اکبری (سِمن)
سروده‌ایی از هایده کسمایی
شعر جهان
در راه قونیه: حسن طاغ/ آن ماری شیمل/ دکتر توفیق سبحانی
دو شعر از جورج سفریس/ عبداللـه کوثری
سه شعر از بوریس پاسترناک/ دکتر پرویز ناتل‌خانلری
دربارة هدرمک‌هیو/ سیما سلطانی
آنچه او می‌اندیشید/ هدرمک‌هیو/ سیما سلطانی
ادبیات
دکتر جلال خالقی و فن تصحیح متون/ دکتر محمود امیدسالار
شرقی در کار نیست(خواندن اورهان پاموک)/ کریستوفردوبلگ/ گلبرگ برزین
تئاتر
نه دلیل دوست‌داشتنی بودن آنتوان چخوف/ سوسن وکیل‌زاده
عکاسی
جیمز جویس در پاریس، آخرین سالها، آخرین عکسها/ گیزل فروند/ فرزانه قوجلو
جشن‌نامه محمود دولتآبادی
در زادروز آن که دولتش آباد/ بهرام بیضایی
سالشمار محمود دولتآبادی/ مهناز عبداللـهی
توفان خیال در اقلیم باد/ سیمین بهبهانی
سیما – نگاشت/ سیمین بهبهانی
عکسنامه محمود دولتآبادی
آثار دولتآبادی اکنون نوکلاسیک است/ بهاءالدین خرمشاهی
نوای نقال در کلیدر/ دکتر محمدرضا قانون‌پرور
با مادیان سرخ یال‌امرو‌القیس/ مهدی فیروزیان
نامه‌های سیدمحمدعلی جمالزاده به محمود دولتآبادی
محمود دولتآبادی در کنفرانس نروژ/ آندره وست/ مزدک شفیعیان
نگاهی به ترجمه‌های آلمانی آثار دولتآبادی/ دکتر سعید فیروزآبادی
آثار دولتآبادی
تاریخ
ایرانیان، تاریخ باستان میانه، و امروز ایران/ دکتر محمدعلی همایون کاتوزیان/ دکتر حسین شهیدی بررسی یک نامة تاریخی/ امیر آروند
دکتر محمد مصدق در پهنة آموزش و دانش (۲)/ دکتر ناصر تکمیل همایون
حسن صدر، خطیب و نویسندة دلیر/ دکتر فضل‌اللـه رضا
یادگار
نامه‌های دکتر منوچهر مرتضوی به ایرج افشار
قلم‌رنجه
قلم‌رنجه (۴)/ بهاءالدین خرمشاهی
گزارش
خطاب به حافظ فرمانفرمائیان/ ایرج افشار
گزارش مراسم رونمایی کتاب «آمیزش افق‌ها»/ سحر کریمی‌مهر
بازگشت امیرکبیر به ایران/ محمدحسن حامدی
تاریخ نشر
تاریخ نشر کتاب در ایران (۷)/ عبدالحسین آذرنگ
مطبوعات
بخش فارسی روزنامه لواءِالاسلام: برلین، ۱۲۹۹-۱۳۰۱ / دکتر ناصر‌الدین پروین
ملک‌الشعرای بهار و مبارزه در راه صلح/ محمد گلبن
خاطرات
با استاد سیدمحمد محیط طباطبایی در بامیان/ محمد آصف فکرت
خاطراتی از خواهرم هما/ ویکتوریا دانشور
جعبة آینه کتاب
جعبه آینة کتاب (۲)/ محمدافشین وفایی
بررسی و نقد کتاب
درباره کتابِ: «در جستجوى صبح» تألیف عبدالرحیم جعفرى/احمد مهدوى دامغانى
از تخت جمشید تا کاخ سفید (خاطرات باربارا والترز)/ محمود طلوعی
نگاهی به کتاب معماهای تاریخی یا رازهای ناگشوده در تاریخ معاصر ایران / علی‌اصغر سعیدی
تأثیرگذاری ساسانیان/ وستا سرخوش کرتیس/ مهرزاد ملکان
آلیس در بستر(نمایشنامه‌ایی از سانتاک)/ ترانه مسکوب
به جستجوی تو(دربارة کتاب شاملوشناسی)/ هاشم بناپور
دربارة مرگ در دوردست/ الوند بهاری
فرار از وضع موجود (درباره سفرنامة حاج سیاح)/ آمنه ابراهیمی
شب سیلونه
گزارش شب اینیاتسیوسیلونه/ شهاب دهباشی
جایگاه سیلونه در ادبیات ایتالیا/ آلبرتوبراداینی/ دکتر رامسین بیت جم
اینیاتسیوسیلونه و ابروتزو/ پروفسور کارلوج.چرتی
دربارة ماهیت ترجمه/ رضا قیصریه
اهمیت مهدی سحابی در ترجمه آثار ادبیات ایتالیا/ منوچهر افسری
فونتامارای سیلونه، فونتامارای لیتزانی: از رمان به فیلم/ آنتونیا شرکاء
آثار اینیاتسیوسیلونه در زبان فارسی/ علی دهباشی
رمان نان و شراب را چگونه ترجمه کردم/ محمد قاضی
آخرین دیدار با اینیاتسیوسیلونه/ دومنیکوپوزینو/ مصطفی قریب
یاد و یادبود
جعفرقلی در کوهسار و کویر(به یاد مهندس جعفرقلی افشار قاسملو / ( ایرج افشار
رفتند یکان‌یکان فرازآمدگان(در سوگ مسعود برزین/( دکتر امیرهوشنگ کاووسی
خاموشی مورخ تاریخ مطبوعات ایران/ علی دهباشی
نسیم(به یاد دکتر علی‌محمد حق‌شناس)/ کاظم کردوانی
یکی از بزرگان بی‌نظیر(در سوگ دکتر منوچهر مرتضوی) / دکتر توفیق سبحانی
و در سرمقالۀ این شماره به قلم علی دهباشی چنین میخوانیم:
دولتآبادی ، نویسنده‌ای از تبار بیهقی
نویسندگانی هستند که شاید منتقدان بتوانند، و به یقین می‌توانند، به نقّادی چند و چونِ آثارشان بنشینند، اما در جایگاه و موقعیت آنها در ادبیات داستانی جایی برای چند و چون نمی‌یابند. محمود دولتآبادی، بی‌گمان، یکی از این نویسندگان است. منتقدان ادبی می‌توانند در بابِ فراز و فرود آثارش بحث‌های فراوان کنند، اما همگان بی‌شبهه پذیرفتهاند و می‌پذیرند که دولتآبادی در ادبیات داستانی ایران یکی از بی‌همتایان است.
اغراق نیست اگر بگوییم که سیمای مردم ایران، به‌ویژه خطۀ خراسان، چنان دقیق و زنده در داستان‌های او توصیف میشود که برای همیشه در دل و جان مخاطبی نقش می‌بندد که شاید هرگز به این خطه سفر نکرده باشد. باز هم اغراق نیست که بگوییم نسلها با کلیدر و جای خالی سلوچ او بزرگ شده‌اند و می‌شوند. چه کسی می‌تواند بلقیس، شیرو، مارال، گل‌محمد، مِرگان، عبدوس و…، این فرزندگان قامت برافراشته‌ی دولتآبادی را از یاد ببرد.
دولتآبادی از پسِ جمالزاده، هدایت، علوی، آل‌احمد، ساعدی، دانشور و… در عرصۀ رمان و داستان‌نویسی ظهور کرده و اینک بر قلۀ رماننویسی نشسته است و در آثارش حقیقتجویی و عدالتخواهی و ظلم‌ستیزی از اولویت اصلی برخوردار است. نقش و مُهر دولتآبادی بر تارک ادبیات داستانی مدرن ایران زده شده است.
تجلیل از نویسنده‌ایی چون او کار ساده‌ای نیست. سالها کار و تلاش و نوشتن چهره‌ایی خشک و جدی و به تعبیر برخی تلخ به این داستاننویس ایرانی بخشیده است اما برای بینندۀ کمی موشکاف‌تر مهربانی عمیق دولتآبادی از پس آن جبین درهم آشکار است، همان‌گونه که در پس تلخی تمام داستان‌هایش می‌توان امیدی را دید که چون نهالی میکوشد تا از چاک چاک زمین بیحاصل سربرکشد و دست بر آسمان و آفتاب ساید.
نویسندۀ محبوب ما اینک هفتمین دهۀ زندگیش را می‌گذارند و پشت سر خواهد گذاشت و هنوز قلمش جوشان و با جوهر وجودش آمیخته است. او از معدود نویسندگانی است که قدر خود و کارش را می‌داند و به درستی به جایگاه خودش در ادبیات معاصر ما واقف است.
آثاری که به قلم دولتآبادی آمده است اکنون جزیی از حافظۀ ادبی و تاریخ مردم ساکن بلندی‌های پامیر، بدخشان، هرات، کابل، بخارا، سمرقند، مرو، خجند، سبزوار، بوشهر، تبریز و … است. و سرانجام اینکه دولتآبادی موفق شده است در حوزۀ جغرافیای تاریخی زبان فارسی یگانه باقی بماند.
در این شماره ما به وسع خود که هرچند ناچیز است به جشن هفتاد سالگی محمود دولتآبادی نشسته‌ایم. قصدمان یادآوری خاطراتی است که بیش از دو نسل با داستان‌ها و رمان‌های او زندگی کرده است و بس. و جز این دعایش نگویم که رودکی گفته است:هزار سال بزی، صدهزار سال بزی.
مرداد ۱۳۸۹
تماس با بخارا
تلفن همراه سردبیر : ۱۳۰۰۱۴۷-۰۹۱۲
فاکس : ۸۸۹۵۸۶۹۷
پست الکترونیک dehbashi.ali@gmail.com
نشانی بخارا در اینترنت www.bukharamag.com
شرایط اشتراک مجله بخارا:
بهای اشتراک سالانه مجله بخارا در داخل کشور و شش شماره با احتساب هزینه پست پنجاره هزار تومان ، برای کشورهای اروپایی ۸۵ هزار تومان و برای آمریکا، کانادا، استرالیا ۱۲۰ هزار تومان است. متقاضیان می توانند وجه اشتراک را به حساب جاری ۰۱۰۰۰۰۹۳۴۷۰۰۷ بانک صادرات شعبه ۷۷۴ اوایل خیابان میرزای شیرازی به نام علی دهباشی واریز کنند و اصل برگه را با نشانی دقیق ( با قید کد پستی ) به نشانی : تهران ـ صندوق پستی ۱۶۶-۱۵۶۵۵ ارسال کنند یا به شماره ۸۸۹۵۸۶۹۷ فاکس کنید
به دلیل فیلترینگ وسیع این روزها، این وبلاگ تا اطلاع ثانوی بدون عکس و تنها با متن می آید ...